Austeritateak eta desberdintasunak buruko gaixotasunak elikatzen dituzte

2023/02/27
mental illness.webp
«Austeritatea, desberdintasuna eta lan prekarietatea txarrak dira osasun mentalarentzat, eta gobernuek aurre egin beharko liekete buruko gaixotasunen prebalentziaren gorakadari aurre egin nahi badiote», adierazi du NBEko osasun ordezkari nagusiak. The Guardian-ekin izandako elkarrizketa esklusibo batean, astelehenean Genevan Nazio Batuen Erakundean aurkeztuko den txosten gogor batekin bat egiteko, Dainius Pūras doktoreak esan zuen desberdintasunari eta diskriminazioari aurre egiteko neurriak askoz eraginkorragoak izango zirela buruko gaixotasunei aurre egiteko, azken 30 urteetan medikazioari eta terapiari emandako enfasia baino.

Mark Rice-Oxley, The Guardian egunkarian argitaratuta.

Gaixotasun mentalen aurkako txertorik onena izango litzateke, eta gertatzen ari den sendagai psikotropikoen gehiegizko erabilera baino askoz hobea izango litzateke», esan du Pūrasek, NBEko osasun txostenen kontalari berezi gisa Genevako NBEko giza eskubideen kontseilura itzuli denak.

2008ko finantza-krisiaz geroztik, zatiketa, desberdintasuna eta isolamendu soziala areagotzen zituzten politikak txarrak izan direla oreka mentalerako. «Austeritate neurriek ez zuten positiboki lagundu buruko osasun onean», esan zuen. Jendea ziurtasunik gabe sentitzen da, larrituta, ez du ongizate emozional onik sentitzen segurtasun falta horregatik.

Pertsonen osasun mentalean inbertitzeko modurik onena laguntza-ingurune bat sortzea da esparru guztietan, familian, lantokian. Beraz, zerbitzu terapeutikoak behar dira, baina ez dira oinarritu behar gehiegizko eredu biomediko batean.

Taula mental illness.pngPūrasek esan zuen gehiegizko garrantzia eman zitzaiola gaixotasun mentala sendatzen saiatzeari, gaixotasun fisikoa bezala, medikuntza onaren bidez, buruko nahasmendu batzuk eragiten edo eragiten dituzten faktore sozialetan pentsatu gabe. Buruko gaixotasunei aurre egiteko sendagai psikotropikoen preskripzioak, bereziki antidepresiboak, izugarri egin du gora mundu garatuan azken 20 urteetan.

Medikazioa errezetatzen duten medikuengana joaten da jendea, eta hori erantzun desegokia da», esan zuen. Horren ordez, gobernuek desberdintasuna, pobrezia eta diskriminazioa serio hartzen badituzte, osasun mentalaren hobekuntza espero daiteke.

Osasunaren Mundu Erakundearen (OME) azken datuen arabera, mundu osoan 970 milioi pertsonak dute buruko gaitzen bat, eta depresioa eta antsietatea bezalako egoeren prebalentzia % 40 baino gehiago igo da azken 30 urteetan.

Buruko gaixotasunen onarpenak gora egin duen heinean, tratamendua eskatzen duten pertsonen kopurua esponentzialki hazi da, herrialde askotan zerbitzuek gainezka egiteraino. Fenomenoak adituak banatu ditu: alde batera daude gaixotasun mentala nagusiki biologikoa, neurologikoa dela uste dutenak. Alegia, sendagai eta terapia bidez trata daitezkeela uste dutenak. Beste alde batean daude, askoz psikosozialagoa dela uste dutenak: gobernuaren politika, atomizazio soziala, pobrezia, desberdintasuna eta segurtasunik ezaren ondorio dela uste dutenak.

Pūras kontuz ibili zen Erresuma Batua izenez ez aipatzean, oraindik ez baitu Britainia Handia bisitatu bere misioa aurkitzeko, baina bere txostenaren elementuek irakurketa deserosoa egingo dute Erresuma Batuko gobernuarentzat: ia 10 urtez aplikatutako austeritate politikak, zero orduko kontratuek eta ekonomia informaleko langileek zeharkatzen duten lan merkatua, geroz eta inseguruagoa.

Desberdintasuna funtsezko oztopoa da mundu mailako osasun mentalerako», dio bere txostenak. Osasun mental txarraren arrisku-faktore askok lotura estua dute eguneroko bizitzako baldintzetan dauden desberdintasunekin. Arrisku-faktore asko bizitza bidegabetzat jotzearen inpaktu korrosiboarekin ere lotuta daude.

Osasun mentala hobetzeko, Pūrasek desberdintasuna eta gizarte-bazterketa murriztea eskatzen du,eskola-programa hobeak, esku-hartze azkarrak haurtzaroko bizipen txarrak jasaten dituztenei laguntzeko, langileen sindikalizio sendoagoa eta gizarte-ongizate hobea.

Era berean, modu kritikoan aipatzen du farmazia-enpresek osasun mentaleko gaiei buruzko informazio partzialaren hedapenean duten eragin arrotza, eta esaten du estatuek horri aurre egin beharko lioketela. Gobernuek asko egin lezakete buruko gaixotasunei aurre hartzeko sendabide biomedikoak azpimarratu beharrean.

Harremanak zuzendu behar ditugu garunak baino gehiago.