Yanis Varoufakis: "Europako funtsak Europar Batasunaren porrot handia dira."
Zer moduz dago oraintxe Grezia? Nola ateratzen ari da krisitik?
Duela hamabi urte hasi zen depresioak bere horretan jarraitzen du, eta okerrera egin du 1covid19ren ondorioz. Beraz, askoz okerrago gaude gaur 2010ean baino. Albisteetan Grezia ez aipatzeko arrazoi bakarra Troikak amore eman duelako da eta erabaki duelako ez duela gerrarik nahi. Horren ordez beraiek bakea deitzen duten basamortu batean jarraitzen dugu.
Zer espero duzu berreskuratze-funts horiei lotuta Europan egingo diren erreformetatik?
Berreskuratze funtsak Europar Batasunaren porrot handia dira. Zoritxarrez, konponbide handitzat hartu dituzte. Ez dIira irtenbidea. Baina gure agintari handiek aitzakia gisa erabili dituzte, covid19aren krisia ez dutelako baliatu Europak behar zuena egiteko: batasun fiskal bat behar genuen, covid19aren zorraren igoera europeizatu behar genuen... Baina ez dira ari egiten. Espainiak arazo larriak izango ditu horregatik. Baita Italia, Frantzia eta, jakina, Grezia ere.
Europar Batasunak ezer ikasi al du aurreko krisialditik? Orain herrialdeak zorpetu egin daitezke...
Orain mailegua libreago eskatu ahal izateak gauza bat islatzen du: Berlinek ezin dituela bere kontuak orekatu. Alemaniak ezin duenez itun fiskala errespetatu, itun fiskala malgutu egin da. Baina Berlinek bere kontuak orekatzen dituenean, ez daukat zalantzarik Espainiak bere kontuak orekatzeko agindua jasoko duela, eta horrek austeritate handiagoa ekarriko du. Gogoan izan behar dugu Alemania sufritzen ari dela, Espainia sufritzen ari dela, baina Espainia Alemania baino askoz gehiago sufritzen ari da, Espainiako ekonomia zerbitzuen sektorean oinarritzen delako, eta Alemaniakoa, berriz, industrian (zerbitzuen sektorean eta turismoan baino gutxiago) . Beraz, Europar Batasunaren barruko desorekak duela urtebete edo bi urte izandakoak baino okerragoak dira eta askoz ere okerragoak izango dira. Austeritatea itzuliko da Berlinek bere kontuak orekatzen dituenean.
Espainia bezalako herrialdeetan desberdintasuna gora doa, jende askok negozioak galdu ditu, hilabete amaierara iristeko gai ez den jendea dago, seme-alabek jan ahal izateko janaria eskatu behar duena. Nola erreskatatu daitezke pertsona horiek?
Ez al da harrigarria 2015etik ia 6 bilioi eta erdi euro inprimatu dituen Europan bizitzea? Nora doa diru hori? Diru hori bankuetara joaten da, gero bankuek enpresa handiei uzten diete, eta kaleko jendeak ez du ezer lortzen. Bankuei diru hori eman beharrean, zuzenean 2.000 euro sar litezke herritar bakoitzaren kontu korronte bakoitzean, zuzenean, diru hori tokiko komunitateetan, Madrilgo, Andaluziako edo Bartzelonako enpresa txiki eta ertainetan atera eta gastatu ahal izateko, dirua enpresa handietara soilik joan beharrean. Estatu Batuetan dirua ematen ari dira, 1400 dolar pertsona heldu bakoitzari. Hong Kongeko gobernuak egin zuen. Singapurreko gobernuak...
Nola ikusten duzu gure herriaren egoera?
Voxen gorakadak izugarri kezkatzen nau, eskuin muturreko arrazisten gorakadak kezkatzen nauen bezala. Edonon, Hungarian, Alemanian, Grezian, Brasilen, Indian. Baina ezinbestean gertatu behar da: indar deflazionarioak daudenean, umiliazio-sentsazioa areagotzen denean, herritarrak beren herrietan errefuxiatu gisa sentitzen direnean, oso erraza da gure demokraziak pozoitzea.
Horregatik beldur naiz zuen gobernuaz, nahiko obedientea iruditzen baitzait. Podemosengandik, Sanchezengandik eta abarrengandik gertu sentitzen naizen arren, beren politika sozialistak gutxi batzuengana baino ez dira iritsi, gehiengoarentzat austeritate-politikak aplikatzen dituzten bitartean. Izan ere, jende askoren umiliazioa zuzentzen ari dira gobernutik eta horrek beti indartuko ditu faxistak, neofaxistak edo arrazistak. Vox adibide ona da.